Tag Archives: олон улсын худалдаа

Оюуны Эрхэд Хамаарах Бүтээгдэхүүнийг Гаалийн Мэдээллийн Баазад Бүртгүүлэх Зохицуулалт

Оюуны өмчийн эрхэд хамаарах бараа, бүтээгдэхүүнийг гаалийн хилээр нэвтрүүлэх асуудлыг Гаалийн ерөнхий газрын дарга болон Оюуны өмчийн газрын даргын 2008 оны 06 дугаар сарын 18-ны өдрийн 298/41 дугаар хамтарсан тушаалаар баталсан “Оюуны өмчийн эрхэд хамаарах барааг гаалийн хилээр нэвтрүүлэх журам”-аар нарийвчилан зохицуулсан байна.

Оюуны өмчийн эрх эзэмшигч нь өөрийн эрхэд хамаарах барааг гаалийн бүртгэлд бүртгүүлж, гаалийн мэдээллийн баазад оруулах эрхтэй.

Гаалийн мэдээллийн баазад оруулахын тулд эрх эзэмшигч нь өөрөө болон итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөрөө дамжуулан Гаалийн ерөнхий газарт өөрийн эрхэд хамаарах барааг гаалийн мэдээллийн баазад оруулах тухай хүсэлт гаргах ба энэ нь оюуны өмчийн эрхэд хамаарах барааны нэр (тайлбар, дүрс), эрх эзэмшигчийн талаарх мэдээлэл,  оюуны өмчийн эрхийг нотолсон баримт бичиг болон бүртгэлд оруулж хамгаалалтанд авах барааны жагсаалт зэрэг мэдээллийг тусгасан байна. Оюуны өмчийн эрхэд хамаарах барааг гаалийн бүртгэлд бүртгүүлэхэд аливаа төлбөр хураамж авахгүй.

Оюуны өмчийн эрхэд хамаарах барааг гаалийн бүртгэлд бүртгэх шийдвэрийг Гаалийн удирдах төв байгууллагын хяналт, эрсдэл хариуцсан нэгжийн дарга, эсхүл түүний орлогч дарга гаргадаг байна. Ийнхүү гаалийн бүртгэлд бүртгэгдсэн бараа, бүтээгдэхүүний талаарх мэдээллийг ажлын нэг өдөрт багтаан холбогдох бусад гаалийн байгууллагад мэдээллэдэг байна.

Оюуны өмчийн эрхийн хамгаалалтын хугацаа дуусгавар болсон, оюуны өмчийн эрх дуусгавар болсон, эрх эзэмшигчийн нэр өөрчлөгдсөн болон оюуны өмчийн эрхэд аливаа өөрчлөлт орсон бол эрх бүхий байгууллага эсвэл өргөдөл гаргагч гаалийн бүртгэлд засвар оруулахаар хандаж болно.

Гаалийн бүртгэлд засвар оруулахдаа холбогдох мэдээллийг сайтар шалгаж, Гаалийн удирдах төв байгууллагын хяналт, эрсдэл хариуцсан нэгжийн дарга, эсхүл түүний орлогч даргын шийдвэрээр ажлын 3 өдөрт багтаан хийж гүйцэтгэдэг байна.

Гаалийн удирдах төв байгууллагын Хэвлэлийн алба  гаалийн бүртгэлд бүртгэгдсэн барааны жагсаалт болон түүнд орсон өөрчлөлтийн талаар гаалийн албан ёсны хэвлэлд, зарим мэдээллийг гаалийн интернет сайтад зохих этгээдийн зөвшөөрлөөр тавьж болдог байна.

Банкны баталгаа – худалдааны санхүүжилтын хэрэгсэл

Бид өмнөх нийтлэлдээ олон улсын худалдаанд нийтлэг хэрэглэгддэг худалдааны санхүүжилтын хэрэгслүүдийн нэг болох аккредитивын тухай бичсэн. Харин энэхүү нийтлэлдээ худалдааны санхүүжилтын бас нэгэн хэрэгсэл болох банкны баталгааны тухай бичих болно.

Банкны баталгаа гэдэг нь санхүүгийн байгууллагаас, ихэвчлэн банкнаас, олгодог баталгааг хэлдэг. Банкны баталгааны гэрээгээр банк нь үүрэг гүйцэтгэгчийн (худалдан авагчийн) өмнөөс мөнгөн төлбөрийг гүйцэтгэх үүргийг хүлээдэг. Өөрөөр хэлбэл, хэрвээ үүрэг гүйцэтгэгч үүргээ биелүүлж чадахгүй тохиолдолд банк түүний өмнөөс төлбөрийг төлнө гэсэн үг юм.

Банкны баталгаа болон аккредитив хоёр нь хоорондоо их төстэй боловч хоёр өөр санхүүжилтын хэрэгсэл юм. Аккредитивын гэрээний дагуу хоёр тал гэрээний дагуу үүргээ харилцан биелүүлэх баталгаа болж өгдөг бол банкны баталгааны гэрээний дагуу хэрвээ үүрэг гүйцэтгэгч тал гэрээний дагуу үүргээ биелүүлж чадахгүй тохиолдолд банк үүрэг гүйцэтгүүлэгчийг хохиролгүй болгодог байна. Аккредитивын гэрээг ихэвчлэн олон улсын худалдаанд хэрэглэдэг бол банкны баталгааны гэрээг голдуу үл хөдлөх хөрөнгөтэй холбоотой гэрээ, хэлэлцээр болон дэд бүтцийн төслүүдэд хэрэглэдэг.

Банкны баталгааны гэрээгээр банкны хүлээх үүрэг, эрсдэл нь аккредитивын гэрээгээр хүлээх үүрэг, эрсдлээс илүү байдаг. Банкны баталгааны гэрээгээр аккредитивын адил үүрэг гүйцэтгүүлэгчид төлбөр төлөгдөх баталгаа өгдөг. Гэхдээ аккредитиваас ялгаатай нь зөвхөн үүрэг гүйцэтгэгч үүргээ гэрээний дагуу биелүүлж чадахгүй тохиолдолд төлбөрийг түүний өмнөөс гүйцэтгэдэг. Энэ нь гэрээний аль нэг тал гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүйн улмаас нөгөө талд хохирол учруулах эрсдлээс сэргийлж өгдөг байна.

Банкны баталагаа нь шууд ба шууд бус гэх мэт төрлүүдтэй байдаг. Банкууд гадаадын болон дотоодын компаниудад ихэвчлэн шууд банкны баталгаа гаргаж өгдөг. Шууд банкны баталгаа гэдэг нь банкны баталгааг үүрэг гүйцэтгүүлэгчид банк шууд гаргаж өгөхийг хэлдэг байна. Шууд банкны баталгааны гэрээний дагуу баталгаа гаргагч банк үүрэг гүйцэтгүүлэгчийн өмнө хүлээх үүргээ үндсэн гэрээгээр үүрэг гүйцэтгэгчийн хүлээсэн үүргээс үл хамааран гүйцэтгэдэг. Банкны баталгааг хүмүүс ихэвчлэн олон улсын худалдаа, гүйлгээнд хэрэглэдэг. Учир нь банкны батлагааг бусад (гадаад) улсын хууль тогтоомжид нийцүүлэхэд илүү уян хатан, гүйцэтгэхэд илүү хялбар байдаг байна. Шууд бус банкны баталгааг ихэвчлэн үүрэг гүйцэтгүүлэгчээр аль нэг улсын төрийн байгууллага эсвэл агентлаг оролцож байгаа экспортын гүйлгээнд хэрэглэдэг байна.

Банк нь баталгаа гаргахдаа тодорхой хэмжээний эрсдэл, үүрэг хүлээдэг учраас баталгаа гаргуулах хүсэлт гаргасан этгээдийг маш нарийн шалгаж, судалдаг. Үүрэг гүйцэтгэгч нь төлбөрийг эргэн төлөх чадвартай болохыг тогтоосны дараа баталгаа гаргагч банк нь гэрээгээр хүлээх өөрийн хариуцлагын хэмжээ, хязгаарыг тогтоож өгдөг. Өөрөөр хэлбэл баталгаа гаргагч банкны хүлээх хариуцлага гэрээнд заасан хэмжээгээр хязгаарлагдана. Ийнхүү хүлээх эрсдлийн хягзаарыг тогтоосноор банкны эрх, ашиг хамгаалагддаг. Ингэснээр банк төлбөрийн чадвартай харилцагчид банкны баталгаа гаргаж өгдөг байна.