Category Archives: Regulatory Compliance

Худалдааны ашиг тусыг нээгээрэй: Монголоос гарал үүслийн гэрчилгээг хэрхэн авах вэ

Гарал үүслийн гэрчилгээ нь тухайн барааг хэсэгчлэн болон бүхэлд нь Монгол Улсад үйлдвэрлэсэн болохыг гэрчилдэг тул бүтээгдэхүүн экспортлогч аж ахуйн нэгжүүдэд зайлшгүй шаардлагатай. МҮХАҮТ-аас гаргасан энэхүү баримт бичиг нь тарифын хөнгөлөлт, худалдааны гэрээ хэлэлцээр, хууль эрх зүйн шаардлагаар барааны гарал үүслийг баталгаажуулах замаар олон улсын худалдаанд гол үүрэг гүйцэтгэдэг.

Гарал үүслийн гэрчилгээ гэж юу вэ?

Худалдаа, Аж Үйлдвэрийн Танхимын тухай хуулийн 6.2.3 дахь заалтыг үндэслэн Монголын Үндэсний Худалдаа Аж Үйлдвэрийн Танхим нь экспортын барааны гарал үүслийг гэрчлэх бүрэн эрхийнхээ хүрээнд гарал үүслийн гэрчилгээг олгодог. Гарал үүслийн гэрчилгээ олгох үйл ажиллагаа нь “Монгол Улсаас гарал үүсэлтэй экспортын бараанд гарал үүслийн гэрчилгээ олгох, баталгаажуулах журам”-аар зохицуулагддаг байна. Энэхүү хууль эрх зүйн баримт бичиг нь Монгол Улсаас экспортолж буй бараа бүтээгдэхүүн нь дотооддоо бүрэн болон хэсэгчлэн үйлдвэрлэгдсэн болохыг нотлох баримт юм.

Гарал үүслийн гэрчилгээний төрлүүд:

МҮХАҮТ-аас хэд хэдэн төрлийн гарал үүслийн гэрчилгээг худалдааны тусгай гэрээнд үндэслэн гаргадаг бөгөөд үүнд:

  • Гарал үүслийн гэрчилгээний маягт А
  • Гарал үүслийн гэрчилгээний маягт Е
  • Гарал үүслийн гэрчилгээний маягт APTA
  • Гарал үүслийн гэрчилгээний хэлбэр В
  • Гарал үүслийн гэрчилгээний маягт-D

Эдгээр маягтууд нь бүтээгдэхүүнийг төрөл бүрийн худалдааны гэрээний дагуу тарифын хөнгөлөлт, чөлөөлөлтөд хамрагдах боломжийг олгож, олон улсын гүйлгээг жигд явуулахад маш чухал юм.

Гарал үүслийн гэрчилгээ авахад шаардлагатай бичиг баримтууд

Гарал үүслийн гэрчилгээ авахыг хүсч буй бизнес эрхлэгчид дараахь бичиг баримтыг бүрдүүлнэ.

  1. Гадаад худалдааны гэрээний хуулбар (худалдан авах, худалдах)
  2. Өргөдлийн маягт
  3. Нэхэмжлэх (Монгол тайлбартай англи загвар)
  4. Баглаа боодлын жагсаалт (Орос/Англи хэл дээрх нэхэмжлэх ба баглаа боодлын жагсаалт)
  5. Байгууллагын гэрчилгээний хуулбар (хувь хүн иргэний үнэмлэхний хуулбарыг өгнө)
  6. Бүтээгдэхүүний найрлагыг харуулсан баримт бичиг (түүхий эдийг импортолсон бол гаалийн мэдүүлгийг хавсаргана)
  7. Тухайн бараанд авсан тусгай зөвшөөрлийн хуулбар
  8. Чанарын болон эрүүл ахуйн гэрчилгээний хуулбар
  9. Нэмэлт бичиг баримт шаардлагатай байж болно.

Онлайнаар хялбархан илгээх

Хялбарчлах үүднээс бизнес эрхлэгчид МҮХАҮТ-ын платформд шаардлагатай бичиг баримтаа байршуулснаар гарал үүслийн гэрчилгээ авах хүсэлтээ онлайнаар гаргах боломжтой боллоо. Энэ нь үйл явцыг оновчтой болгож, бизнес эрхлэгчдэд экспортын шаардлагаа үр ашигтайгаар хангахад хялбар болгож байна.

Гарал үүслийн гэрчилгээ авснаар бизнесүүд олон улсын худалдааны хууль тогтоомжийг дагаж мөрдөөд зогсохгүй тарифын хөнгөлөлт, дэлхийн зах зээлд нэвтрэх боломжийг нээж өгч байна.

Яагаад чухал вэ?

Монгол Улсаас гарал үүслийн гэрчилгээ авснаар таны бүтээгдэхүүн олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдөж, гүйлгээг хялбарчлах, тарифын давуу талыг баталгаажуулах, дэлхийд боломжуудыг нээх үүд хаалгыг олгоно.

#Гарал үүслийнГэрчилгээ #МонголынЭкспорт #ХудалдааныТанхим #МҮХАҮТ #ХудалдааныХууль #ЭкспортынБаримт #БизнесийнТохиролцоо #ХудалдааныГэрээ #МонголынБүтээгдэхүүн #ДэлхийнХудалдаа #БүтээгдэхүүнийЛиценз #ЧанарынХяналт #Экспортын #Олон Улсын #BuignTrade Экспортлогчдын гарын авлага #Гаалийнмөрчилөлт #Эрх зүйнбаримт бичиг #ХудалдааныЖурам #ОнлайнБаталгаажуулалт #ХудалдааҮйлдвэрлэл #ЭкспортынАмжилт #БаримтБэлтгэл

Монголын аж ахуйн нэгж, байгууллага нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийг тайлагнах нь

Нийгмийн даатгалын ерөнхий хуулийн дагуу аж ахуйн нэгж байгууллагууд ажилчдынхаа эрүүл мэнд, нийгмийн даатгалын шимтгэлийг суутган авч мөн ажил олгогчоос хариуцсан хувийг нэмж төлдөг. Энэхүү шимтгэлийн төлөлтийг тайлагнахад анхаарах зүйлсийг доор жагсаав.

1. Ажил олгогч тухайн сарын нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн тайланг дараа сарын 05-ны дотор цахим, эсхүл тоон гарын үсгээр баталгаажуулж, харьяалагдах нийгмийн даатгалын байгууллагад ирүүлэх бөгөөд энэ хугацаа долоо хоног бүрийн амралт, эсхүл нийтээр амрах баярын өдөртэй давхацвал дараагийн ажлын өдөр тайлагнана.

2.Дараах зөрчилд нийгмийн даатгалын улсын байцаагч акт тогтоосон бол нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн тайланг ажил олгогчоор нөхөн гаргуулна:

– Нийгмийн даатгалын шимтгэл ногдох цалин хөлсний сан, түүнтэй адилтгах орлогыг нуусан, хэмжээг нь санаатайгаар бууруулсан, буруу тодорхойлсон;

– Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг дутуу төлсөн;

– Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг энэ хуульд заасан хугацаанд төлөөгүй.

Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг тайлагнахтай холбоотой эдгээр дүрмийг ойлгож, дагаж мөрдөх нь хууль зөрчих аюул болон торгууль хүлээхээс зайлсхийхэд тус болно. Монгол дахь ажил олгогчид хариуцлагаа ухамсарлаж, нийгмийн хамгааллын хүрээнд үр дүнтэй хувь нэмэр оруулж нийгмийн даатгалын шимтгэлээ цаг тухайд нь төлж, үнэн зөв тайлагнаж байх ёстой.

Монгол Улс дах хүний хувийн мэдээллийн хамгаалалт

Хувь хүний нууцын тухай хууль анх 1995 онд батлагдсанаас хойш 26 жилийн хугацаанд нийгмийн харилцаа өөрчлөгдөж, хүмүүс цахим шилжилттэй нүүр тулж байгаатай холбоотой хуулийн зохицуулалтад өөрчлөлт оруулах шаардлага үүссэн. Иймд Улсын Их Хурал 2021 оны 12-р сарын 17-ны өдөр Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийг шинээр баталсан бөгөөд уг хууль 2022 оны 5-р сарын 1-ний өдрөөс мөрдөгдөж эхэлсэн юм.

Энэхүү хуулиар хүний хувийн мэдээллийг хамгаалах зохицуулалтыг илүү боловсронгуй болгож мэдээллийн эзэн мэдээллийн аюулгүй байдлаа өөрөө хариуцдаг байсныг өөрчлөн мэдээлэл хариуцагч буюу тухайн иргэний мэдээллийг авч, хадгалж, ашиглаж байгаа этгээд мөн мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангах, хамгаалах үүргийг хүлээлгэсэн.

Хүний мэдээллийг хүний хувийн мэдээлэл болон хүний эмзэг мэдээлэл гэж 2 ангилах бөгөөд доорх байдлаар тодорхойлно. Үүнд:

  • Хүний хувийн мэдээлэл гэж эцэг, эхийн нэр, өөрийн нэр, төрсөн он, сар өдөр, төрсөн газар, оршин суугаа газрын хаяг, байршил, иргэний бүртгэлийн дугаар, хөрөнгө, боловсрол, цахим мэдээллийн систем дэх мэдээлэл, хүнийг шууд болон шууд бусаар тодорхойлох боломжтой бусад мэдээлэлийг;
  • Хүний эмзэг мэдээлэл гэж хүний үндэс, угсаа, шашин шүтлэг, итгэл үнэмшил, эрүүл мэнд, захидал харилцаа, генетик болон биометрик мэдээлэл, тоон гарын үсгийн түлхүүр, ял эдэлсэн эсэх, бэлгийн болон хүйсийн чиг баримжаа, харилцааны талаарх мэдээллийг хэлнэ.

Төрийн байгууллага, хуулийн этгээд нь мэдээллийг цуглуулж, боловсруулж, ашиглахдаа хуульд зааснаас бусад тохиолдолд мэдээллийн эзний зөвшөөрлийг заавал авдаг байх, ямар зорилгоор, хэрхэн ашиглах гэж байгаагаа заавал мэдэгддэг байх зэрэг мэдээллийг цуглуулах, ашиглах, устгах үйл ажиллагаатай холбоотой дэлгэрэнгүй зохицуулалт хийсэн. Монгол Улсын хууль, олон улсын гэрээнд зааснаас бусад тохиолдолд эсүл мэдээллийн эзэн зөвшөөрөл өгснөөс бусад тохиолдолд хувийн мэдээллийг гадаад улсын хүн, хуулийн этгээдэд дамжуулахыг хориглоно. Хуульд тусгайлан заагаагүй учир нэг удирдлага бүхий олон улсад салбартай групп компанийн хувьд ч хүний хувийн мэдээллийг групп дотор дамжуулах нь гадаадруу мэдээлэл дамжуулах ойлголтод нэгэн адил хамаарна.

Мэдээлэл хариуцагч, боловсруулагч нь мэдээллийн аюулгүй байдлын үнэлгээг хийх хуулийн шаардлагатай. Ялангуяа цахим хэлбэрээр мэдээллийг цуглуулах, боловсруулах, ашиглах гэж байгаа бол дараах нөхцөлд мэдээллийн аюулгүй байдлын үнэлгээг заавал хийнэ. Үүнд:

  • мэдээллийн эзний эрх, эрх чөлөө, хууль ёсны ашиг сонирхолд нөлөөлөхүйц шийдвэр гаргах;
  • хүний эмзэг мэдээллийг байнга боловсруулах.

Хүний эрхийн Үндэсний Комисс энэхүү үнэлгээг хянаад цахим хэлбэрээр мэдээллийн боловсруулалт хийх технологийг ашиглан мэдээлэл цуглуулж, боловсруулж, ашиглах боломжтой эсэх талаар зөвлөмж гаргах үүрэгтэй.

Түүнээс гадна, мэдээлэл хариуцагч нь мэдээлэл цуглуулах, боловсруулах, ашиглах явцад гарсан зөрчил, түүний сөрөг үр дагаварыг арилгах талаар авсан хариу арга хэмжээний тухай бүртгэл хөтлөх бөгөөд бүртгэлийг жил бүрийн нэгдүгээр сард эсхүл шаардсан тухай бүр Хүний эрхийн Үндэсний Комисст өгөх ёстой байдаг.